Z okresem Wielkiego Postu związane są nabożeństwa pasyjne: droga krzyżowa i gorzkie żale. Tradycyjne 14 stacji drogi krzyżowej ukazuje poszczególne etapy męki Jezusa Chrystusa, od momentu skazania na śmierć aż do zdjęcia z krzyża.
Niektóre warianty tej modlitwy zawierają inne obrazy, jak modlitwa w ogrojcu, zaparcie się Piotra, czy zmartwychwstanie jako 15 stacja. Z kolei gorzkie żale to nabożeństwo, połączone z wystawieniem Najświętszego Sakramentu i kazaniem pasyjnym. Po raz pierwszy odprawiono je w 1707 r. Jego tekst zachowuje pierwotne, staropolskie brzmienie.
Jak mówi ks. Antoni Tworek, senior z parafii Chełm koło Bochni, oba te nabożeństwa wskazują na wyjątkową pobożność pasyjną naszego narodu. – My, Polacy jesteśmy związani z Chrystusem i jesteśmy nauczeni tego, że Jezus podjął mękę i cierpienie dla nas i dla naszego zbawienia. Dlatego rozważamy tę mękę Jezusa, stąd tak liczny udział w gorzkich żalach, stąd na drogę krzyżową przychodzą nieraz całe rodziny, przychodzą dzieci na swoją drogę krzyżową – mówi ks. Antoni Tworek.
Dodaje on, że wychodząc z nabożeństw warto powziąć konkretne postanowienie. – Złożyć przyrzeczenie Jezusowi, że będę starał się, aby moje życie nie zadawało cierpień Chrystusowi, żeby to życie było bardziej zgodne z przykazaniami, zwłaszcza wobec potrzebujących.
Nabożeństwo gorzkich żali opiera się na strukturze dawnej Jutrzni. Składa się ono z trzech części, z których pierwsza to Pobudka, druga to wzbudzenie intencji, w skład trzeciej zaś wchodzą hymn i dwie pieśni.
