200-lecie I LO: wznowiono Kronikę Gimnazjum w Bochni 1817-1904

W związku z Jubileuszem 200-lecia I Liceum Ogólnokształcącego w Bochni, została wydana drukiem Kronika Gimnazjum w Bochni 1817-1904, przechowywana w zbiorach Archiwum Narodowego w Krakowie Oddział w Bochni.

Podstawą wydawnictwa źródłowego jest rękopis, sporządzony w jednym egzemplarzu, unikalny i dotychczas w całości nieopublikowany. Zawiera on historię założenia Gimnazjum, powołując się na dekret Franciszka I z 1816 roku.

Kronika miała na celu przedstawienie okoliczności powstania gimnazjum oraz jego funkcjonowania przez lata.

Całość tekstu obejmuje lata 1817-1904. Jest to czas, w którym Polska była pod zaborami, a Bochnia znalazła się w ramach cesarstwa austriackiego. W związku z tym nowo powstała szkoła musiała podlegać silnej presji politycznej, co wyraźnie widać po wpisach, przepełnionych lojalnością wobec zaborcy.

Tekst dostarcza różnorodnych informacji – oprócz wykazu nazwisk prefektów, dyrektorów i nauczycieli, zawiera dane o ich narodowości, wykształceniu, uposażeniu, drodze służbowej, podziale czynności a nawet stanie zdrowia.

Kronika zawiera też ogłoszenia i rozporządzenia dyrekcji, informacje o egzaminach rocznych i maturalnych, opisy świąt kościelnych, uroczystości państwowych i wizytacji. Przykładem może być opis krótkiego pobytu arcyksięcia austriackiego Franciszka Karola w bocheńskim gimnazjum, w lecie 1823 roku.

Osobną dziedzinę informacji stanowią wpisy dotyczące trudności lokalowych Gimnazjum, adaptacji budynku klasztornego dla potrzeb zakładu, budowy nowego gmachu i jego wyposażenia. W tle przewija się codzienne życie gimnazjalne, urozmaicone zapisami ważniejszych wydarzeń miejskich np. pożaru w kopalni w 1850 roku, wymiany dachu na kościele farnym, budowy kolei w Bochni na trasie Kraków – Lwów czy stacjonowania wojsk rosyjskich w mieście w 1849 roku. Zdarzają się też wzmianki kryminalne np.

…po północy złodzieje: pewien Żyd i szewc, przy współudziale służącego z gimnazjum, przez komin wdarli się do kancelarii prefekta, sądząc, że tam jest przechowywane złożone w depozycie minervale uczniów. Ponieważ jednak przyszli na to najpierw prefekt, a później jego krewni, Żyd został schwytany….

Opisane wydarzenia często opatrzone są komentarzem kronikarza. Całość tekstu została zawarta w jednym tomie, na 113 stronach, z czego 72 zapisano w j. łacińskim. Na kartach widnieją znaki wodne: No 2 SIEBER, IN IANOWITZ.

Publikacja ma charakter naukowy, opatrzony recenzją Pani prof. Marii Stini. Została sfinansowana ze środków Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie.

Wydanie dofinansowały: Urząd Miejski w Bochni i I Liceum Ogólnokształcące w Bochni. Uroczysta prezentacja wydawnictwa odbędzie się 9 czerwca 2017 podczas inauguracji obchodów rocznicowych 1 LO.